सुदूरपश्चिमको कला, साहित्य, सँस्कृति तथा मौलिकतालाई जोगाउन लामो समयदेखि गीत संगीत तथा अन्य कलात्मक सामग्रीहरुलाई जीवन्त राख्दै आफ्नो पहिचान बनाउन सफल एक युवा हुन प्रकाश कलौनी ।
पछिल्लो पिँढी आधुनिकतातर्फ ढल्किरहेका बेला सुदूरपश्चिमको मौलिकता लोप हुन लागेको भन्दै कलौनी यसतर्फ सक्रिय भएका छन । मान्छेको पहिचान उसको देश,कला र संस्कृति संग जोडीएको हुन्छ । जब सम्म देश,कला तथा संस्कृति रहन्छ तब सम्म उस्को पहिचान रहन्छ । तर पछिल्लो समय हामी आफ्नोे कला तथा संस्कृति बिर्सेर बिदेशी कला संस्कृतिमा रमाउने गरेका छौ ।
नेपालका हजारौँ कला संस्कृतिहरु मध्य एक हो सुदूरपश्चिमको कला संस्कृति ।
नेपालको सुदूरपश्चिम प्रदेशको आफ्नै कला,संस्कृति, भाषा रहेको छ । नेपालको अन्य संस्कृतिहरु जस्तै सुदूरपश्चिमको कला संस्कृति पनि लोप हुने अवस्थामा छन् । तर नेपाल तथा सुदूरपश्चिमको कला संस्कृतिलाई माया गर्ने एक युवा सुदूरको कला जगेर्ना गर्न निरन्तर लागि परेका छन् ।
बैतडि जिल्लाको शिबनाथ गाउँपालीका–२ शर्माली तल्लो स्वराडमा बुवा भानदेव कलौनी र आमा कमला देवी कलौनीका जेठा छोरा रुपमा वि.सं.२०५० सालमा जन्मेका प्रकाश कलौनीले आफ्नो औपचारीक शिक्षा गाउँमै गरे ।
सानैबाट कलासंस्कृतिलाई माया तथा समाज सेवा गर्ने स्वभावका कलौनी माध्यमिक शिक्षाका लागी कञ्चनपुर पुग्ये । माध्यमीक शिक्षाका क्रममा पनि कलौनी कञ्चनपुरको जागृती बाल कलवको अध्यक्ष रहि सामाजिक कार्य तथा आफ्नो कला संस्कृति जगेर्नामा निरन्तर लागिरहे ।
माध्यमिक शिक्षा सकिएपछि उच्च शिक्षाका लागी काठमाण्डौँ पुगेका कलौनीले जब सुदूरपश्चिमको गौरा पर्व काठमाण्डौको टुडीखेलमा देखे उनी अचम्ममा परे । उनले काठमाण्डौको टुडिखेलमा देखेको गौरा पर्व आफ्नो गाउँको गौरा भन्दा फरक देखेका थिए ।
कलौनी सम्झैदै भन्छन् ‘मैले काठमाण्डौको टुडिखेलमा देखेको गौरामा केही फरकपन जस्तो थियो ।’ ‘त्यसपछि मलाई सुदूरको कला संस्कृति जगेर्ना गर्न अझ केही गर्नु पर्छ भन्ने सोच आयो र यो क्षेत्रमा काम गर्न थाले ।
कलौनीले सुदूरपश्चिमको कला संस्कृति जगेर्ना तथा प्रचार प्रसार गर्ने उद्देश्यले एउटा सुदुर खबर वान नामक युटुव च्यानल निर्माण गरेका छन । जसमार्फत विभिन्न सामग्रीहरु सम्प्रेषण गर्दै आएका छन ।
उनले सुदूरपश्चिका कला संस्कृति, भाषा, भूगोललाई समेटेर गीत निर्माण गरी च्यानलमा अपलोड गरी सुदूरको संस्कृति संम्बन्धी सबैलाई चेतना दिन थालेका छन ।
उलने हाल सम्म ‘गाडी गुडी स्वराडमा,शर्माली क्याम्पस गेट, बैतडी कि बसन्ती लाल साडीमा, डोलीमा निक्करी बसेइ, का छै मेरी पृयसी’ लगायतका बहुचर्चित डेउडा गीत निर्माण गरी अपलोड गरीसकेका छन् ।
त्यस्तै उनले संस्कृति जगेर्ना गर्ने उद्देश्यले आफ्नो च्यानलमा सुदूरका फाग, सगुन, ठाडीभाका, छलिया, हुड्केउली, गौरा, डेउडा खेलहरु पनि च्यानलमा अपलोड गर्दै सुदूरका संस्कृतिबारे ज्ञान दिदै आएका छन् ।
दैनिक सञ्चारबाट साभार
